Na maanden onderzoek werd vorige week donderdag, 20 januari 2022, de veelbesproken aflevering van #BOOS over talentenjacht The Voice (of Holland) uitgezonden. In deze uitzending spraken meerdere vrouwen over misstanden en seksueel grensoverschrijdend gedrag rondom het televisieprogramma. Sinds de eerste aantijgingen van misstanden rond The Voice, in december 2021, is het nieuws in bijna 3000 uitzendingen op radio, televisie & podcasts voorbij gekomen en in meer dan 6370 artikelen in landelijke dagbladen en landelijke nieuwswebsites. Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek van mediamonitoring bedrijven Media Info Groep en RTV Monitor.
De productie van het BNNVARA-programma #BOOS, gepresenteerd door Tim Hofman en gepubliceerd op YouTube, is in nog geen week tijd bijna 10 miljoen keer bekeken. Rondom de publicatie waait een heuse mediastorm. Voor dit artikel deden mediamonitoring bedrijven Media Info Groep en RTV Monitor samen onderzoek naar het aantal vermeldingen van en het sentiment op termen en onderwerpen gerelateerd aan de misstanden bij het The Voice, de uitzending van #BOOS en de hoofdpersonen waar het in deze kwestie om gaat.
Om een ‘algemeen’ beeld te schetsen van het aantal vermeldingen in de audiovisuele media, landelijke dagbladen en nieuwssites is door RTV Monitor en Media Info Groep gekeken naar (een combinatie van) de volgende zoektermen: mediastorm, hoofdpersonen uit de ‘rel’: Jeroen Rietbergen, Ali B, John de Mol, Marco Borsato, Martijn Nieman, maker Tim Hofman, de programma’s waar het om gaat: The Voice (of Holland), The Voice Kids, #BOOS, de producenten en zenders: Talpa, ITV, BNNVARA, RTL en de aantijgingen: seksueel wangedrag, misstanden, grensoverschrijdend (seksueel) gedrag.
Er is voor dit onderzoek gekeken naar vermeldingen van bovenstaande termen vanaf 14 december 2021. Dit was het moment dat bekend werd dat er tegen een van de voormalige coaches uit de programma’s The Voice en The Voice Kids, Marco Borsato, aangifte werd gedaan. Vervolgens is er gekeken naar vermeldingen vanaf 15 januari 2021; op deze dag maakte zender RTL bekend de uitzendingen van de Voice (tijdelijk) te schorsen, nadat ze in het kader van wederhoor gevraagd waren om een reactie op de BOOS-uitzending voordat deze zou worden uitgezonden. In reactie op de aantijgingen besluit RTL direct te stoppen met het uitzenden van het programma.
Twee dagen later, op 17 januari 2021, komt een van de andere hoofdpersonen uit de kwestie, Jeroen Rietbergen, naar buiten met een verklaring, bevestiging en excuses. De uitzending van de veelbesproken #BOOS aflevering was donderdag 20 januari. Om een goed beeld te krijgen van alle vermeldingen in de bladen, audiovisuele uitzendingen en talkshows die volgden, hebben Media Info Groep en RTV Monitor ervoor gekozen om data te verzamelen tot en met het weekend na deze uitzending: zondag 23 januari 2022.
Audiovisuele media (radio, televisie en podcast)
RTV Monitor heeft onderzoek gedaan naar uitgezonden content op Nederlandse radio, televisie en podcast uitzendingen (programma’s die nieuws en actualiteiten verzorgen) tussen 14 december 2021 en 23 januari 2022 (gemonitord vanaf de bekendmaking van de aangifte tegen Marco Borsato tot en met het weekend na de uitzending van #BOOS).
Door te zoeken op een combinatie aan zoektermen met hierin de de verschillende hoofdpersonen en termen uit de ‘rel’, zoals eerder genoemd, komt RTV Monitor op de volgende conclusie: het nieuws over seksueel wangedrag bij The Voice is in bijna 3000 uitzendingen voorbij gekomen.
Om deze data in een referentiekader te plaatsen: rond het nieuws van de moord op Peter R. de Vries werd in 2021 ruim 8400 keer genoemd in uitzendingen van Nederlandse landelijke audiovisuele media. Hierbij gaat het om een soortgelijk heftig en nieuwswaardig onderwerp, maar dit zijn de vermeldingen van een heel jaar. De bijna 3000 vermeldingen in alleen al audiovisuele media van het nieuws rondom The Voice zijn gepubliceerd in een veel kleiner tijdsbestek.
Landelijke dagbladen en nieuwswebsites
Media Info Groep deed hetzelfde onderzoek, maar dan naar vermeldingen van het nieuws rondom The Voice in dezelfde periode in de landelijke dagbladen en publicaties op online nieuwssites. Het ‘algemene’ nieuws (een combinatie van de hoofdpersonen, gerelateerde programma’s, zenders en de aantijgingen) over seksueel wangedrag bij The Voice was in ruim 6370 artikelen te lezen. Een kanttekening: op zondagen verschijnen er geen dagbladen, vandaar de daling in aandacht zoals te zien in de grafieken.
Media Info Groep heeft voor deze analyse ook gekeken naar de soort berichtgeving in de dagbladen en online. Opvallend hieraan is dat de dagbladen AD, Telegraaf en Volkskrant vooral aandacht geven aan de namen van de verdachten (Jeroen Rietbergen, Ali B & Marco Borsato) of de betrokken organisaties. Kranten NRC en Trouw vermelden daarentegen vaker de termen wangedrag/ grensoverschrijdend (seksueel) gedrag.
Sentiment: van positief naar negatief
Door te kijken naar de toon van de publicaties kan Media Info Groep ook sentiment meten. Het is niet geheel verrassend dat alle berichtgeving voor de bekendmaking van de misstanden over alle hoofdrolspelers, programma’s en bedrijven vooral positief was (dus voor 14 december 2021). Bij artikelen waarin The Voice, Marco Borsato en Ali B genoemd worden, duikt vooral vanaf 21 januari (de dag na de uitzending van BOOS) het sentiment in de rode cijfers. Bij Marco Borsato is te zien dat er rond de aangifte tegen hem, naar buiten gebracht op 14 december, veel negatieve publiciteit is. Ali B geniet op dat moment juist nog van positieve aandacht in de aanloop naar het nieuwe seizoen van the Voice (start 14 januari). De grafieken geven de cijfers een optelsom aan van negatieve en positieve artikelen bij elkaar: het sentiment.